Afgelopen maandag gaf ik een workshop voor zo'n 25 vrouwen die hadden aangegeven dat ze last hadden van stress. Nou hadden we de zaal gemakkelijk met het dubbele aantal vrouwen kunnen vullen, maar ik had gezegd dat ik 25 het maximum vond, en vol is vol. Allemaal vrouwen bij elkaar die in ieder geval één ding gemeen hadden: stress. Natuurlijk waren de redenen van de stressklachten niet allemaal hetzelfde. Moeilijke thuissituatie, hoge werkdruk, de (mantel)zorg voor een familielid, noem maar op. Als je alle omstandigheden zo hoorde, kon je niet anders dan beamen dat het niet meer dan logisch was, die stress.
Dus wat zaten we daar eigenlijk te doen met z'n allen? Als de omstandigheden zó stressvol zijn, dan kan een workshop daar toch ook niets aan veranderen? Het wordt thuis niet opeens een harmonieus Libelle-gezin met vrolijk lachende en goed luisterende kinderen, je werk wordt niet opeens gedaan door kaboutertjes en je hulpbehoevende familielid kan ook niet opeens weer helemaal voor zichzelf zorgen. Dus wat heeft het voor zin?
Iedereen die aanwezig was, wist dat natuurlijk ook wel. Niemand verwachtte dat ik met een toverdrankje zou komen dat alle problemen in één keer zou oplossen of dat ik een keer zou zwaaien met mijn toverstafje en poef!, alle zorgen behoren tot het verleden.
Ergens weet iedereen wel dat stress niet alleen veroorzaakt wordt door de omstandigheden. Zeker, de situatie waarin je zit zal absoluut de aanleiding zijn voor je klachten, maar niet de oorzaak.
Veel belangrijker is vaak hoe je met de situatie omgaat.
We hebben in ons hoofd een plaatje van hoe wij vinden dat het leven eruit zou moeten zien. Dat plaatje hebben we gedetailleerd ingevuld en ingekleurd met allerlei verwachtingen, meningen en eisen aan jezelf en anderen.
Bijvoorbeeld:
Iedereen moet mij aardig vinden
Als ik écht van mijn moeder zou houden, zou het me niet zo zwaar vallen om voor haar te zorgen
Ik mag geen fouten maken, het moet perfect
Ik los mijn eigen problemen op en vraag geen hulp
Ik mag niemand teleurstellen
Kinderen moeten doen wat hen gezegd wordt
Ik ben niet belangrijk, anders zouden ze wel zien dat het niet goed met me gaat
Je snapt dat deze gedachten en meningen nou niet direct zorgen voor een ontspannen levensstijl. Het opsporen en onderzoeken van al die verwachtingen, meningen en eisen die jij gebruikt in je leven, is de eerste stap naar verandering. Want hoe je het ook wendt of keert, gedachten zijn geen feiten. Je kunt bijvoorbeeld wel dénken dat je geen fouten mag maken, maar daarmee is het nog geen onomstotelijk vastgestelde waarheid.
Het onderzoeken van die negatieve gedachten en meningen noemen we 'uitdagen'.
Het uitdagen van je gedachten en meningen kan je doen door jezelf de volgende vragen te stellen:
Klopt wat ik denk met de feiten?
Wat is het ergste dat kan gebeuren en hoe groot is die kans?
Wat is het meest realistische dat er zou kunnen gebeuren?
Helpt deze gedachte mij om mijn doel te bereiken?
Hoe zou ik er ook anders tegenaan kunnen kijken?
Hoe zou iemand die ik om zijn nuchterheid bewonder hierover denken?
Als je dan probeert om een vervangende gedachte te vinden, die meer met de werkelijkheid overeenkomt en die je een beter gevoel geeft, kan dat al een heleboel schelen. Een handige tip hierbij is om bij alle gedachten het woordje 'moet' te vervangen door 'wil'. Dus in plaats van 'Ik moet alles perfect doen', wordt het 'ik wil alles perfect doen'. Merk je dat de gedachte dan gelijk al een stuk van zijn kracht verliest? Want je kan dat wel wíllen, maar is dat überhaupt haalbaar? En hoezo, moeten? Is dat echt zo? Van wie moet dat dan? Wat is het ergste dat kan gebeuren als je een fout maakt? Hoe groot is de kans dat dat rampenscenario echt zal gebeuren?
Ik ben heel benieuwd welke positieve gedachten je kunt bedenken, in plaats van 'ik moet alles perfect doen'. Wil je het met me delen?
De eerste stap die je kunt zetten is om je bewust te worden van die gedachten en verborgen eisen en meningen. Zodat je gaat ontdekken op welke manier je zelf stress aan het toevoegen bent, bovenop de toch al lastige situatie waarin je zit.
En dat is al een uitdaging op zich.