'Hoe is dat nou toch mogelijk?', vroeg ze me, 'Ik begrijp er echt helemaal niks van!'
Ik was in gesprek met Maartje, projectmanager bij een multinational. Ze was door haar leidinggevende gevraagd om een nieuw, ambitieus project op te zetten en te begeleiden. Maartje zag wel in dat het best een compliment was dat ze hiervoor gevraagd was, het was echt niet de eerste de beste klus die geklaard moest worden. Ze had in de shock van het moment gestameld dat het haar hartstikke leuk leek, maar had daar eigenlijk gelijk al weer spijt van. Ze had zoiets nog nooit gedaan en voelde zich er ontzettend onzeker over. Dat zou ze toch nooit kunnen? Hoe waren ze op het idee gekomen om precies háár te vragen? Zagen ze niet dat haar werk maar zo-zo was? Het idee alleen al gaf haar slapeloze nachten en hartkloppingen. Hoe was het mogelijk dat ze iedereen zó voor de gek had kunnen houden, dat ze dachten dat zij dit wel aan zou kunnen. Bij ieder afgerond project had ze namelijk het gevoel dat dit dan toch echt de laatste zou zijn. Nu zouden ze toch zeker zien dat haar werk niet aan de standaard voldeed. Wanneer zou het moment komen dat ze door de mand zou vallen en ze ontmaskerd zou worden als bedrieger?
Toen haar leidinggevende haar een mailtje stuurde om een afspraak te maken voor een gesprek, was dit ook het eerste wat Maartje had gedacht. 'Nu gaat het gebeuren, het spel is uit!' Ze had verwacht dat ze op het matje geroepen werd. Het had haar ook slapeloze nachten bezorgd en een vervelende spanningshoofdpijn waar paracetamol maar matigjes tegen hielp. Met klotsende oksels en knikkende knieën was ze naar de afspraak gegaan, volledig in de verwachting dat ze een uitbrander zou krijgen.
Maar er kwam geen uitbrander, alleen complimenten. Over hoe tevreden ze met haar waren, hoeveel potentie ze in haar zagen en dat ze haar graag deze kans wilden geven. Het zou heel goed zijn voor haar carrière en zorgen voor meer zichtbaarheid binnen het bedrijf. En dat ze volledig erop vertrouwden dat ze dit project tot een succes zou maken.
In verbijstering was Maartje het kantoor uitgelopen. Hoe was dit nou mogelijk?
Nu liep ze met het idee rond om alsnog de opdracht terug te geven. Dit project zou haar never nooit niet lukken en dan was het zeker met haar carrière gedaan. Nee, het zou voor alle partijen beter zijn als ze hier gewoon niet aan zou beginnen.
Maartje heeft zich muurvast gedraaid in de bedriegerscirkel.
Ik leg je uit wat ik daarmee bedoel.
De bedriegerscirkel begint met het werk dat Maartje eerder heeft afgeleverd. De positieve feedback die ze daar op heeft gekregen, heeft ze opzij geschoven. 'Natuurlijk zeggen ze dat, ze willen aardig zijn', dacht Maartje. En een heleboel complimenten heeft ze überhaupt niet eens tot zich door laten dringen. Nee, Maartje heeft zich vooral gefocust op de dingen waar ze zelf niet zo tevreden over was. Fouten die in het rapport staan, dingen die missen, dingen die beter hadden moeten worden geformuleerd, ze heeft een hele waslijst aan vermeende gebreken. Maartje ziet de fouten alleen zelf, dus daar wordt ze niet op aangesproken. Maar omdat ze niet wordt aangesproken, krijgt ze het gevoel dat ze een bedrieger is. 'Ik heb ze zand in de ogen gestrooid, ze dénken dat dit oké is, maar eigenlijk mankeert er van alles aan'. Dit maakt dat ze telkens bang is dat ze door de mand zal vallen, dat ze ontmaskerd zal worden als bedrieger. 'Wanneer zullen ze het doorkrijgen?' Omdat ze er voor haar gevoel telkens weer 'mee weg komt', gaat ze met angst en beven kijken naar het volgende project dat staat te wachten. 'Dit gaat me nooit nog een keer lukken!', denkt ze. Ze voelt zich onzeker en de twijfel aan zichzelf slaat genadeloos toe.
Ze ziet nu twee strategieën voor zich. Ten eerste uitstellen of vermijden. Als ze gaat uitstellen, legt ze het dossier in de la en neemt ze zich telkens voor om er morgen aan te beginnen. Of volgende week. Of die week erna. Ondertussen geeft dat een vervelend beklemmend gevoel, dat ze probeert te negeren. Als ze vermijdt, geeft ze de opdracht terug of stelt ze iemand anders voor die in haar ogen veel beter geschikt is. Op deze manier hebben al veel vrouwen promoties aan hun neus voorbij laten gaan.
De tweede strategie die tot haar beschikking staat is veel te hard gaan werken. Ze zal en moet perfect werk afleveren. Alles moet kloppen! Dus ze gaat er onevenredig veel tijd in stoppen, eindeloos controleren en bijschaven, alle puntjes op de i... en de j.... en waar ze nog meer puntjes op kan zetten. En als ze het werk inlevert, is ze nog steeds niet echt tevreden. Perfect bestaat namelijk niet, het kan altijd nog beter.
En dan begint de cirkel weer opnieuw.
Snap je hoe het werkt en zie je het voor je? Knettervast in de cirkel. Geen ontsnapping meer mogelijk.
Tenminste, in de ogen van Maartje. Want het is wel degelijk mogelijk om de bedriegerscirkel te doorbreken. Niet met een easy fix, dat geef ik toe, maar absoluut mogelijk. Dat zie ik dagelijks in mijn praktijk.
Herken je deze cirkel? Wordt het niet eens tijd voor verandering? Ik bied je graag een gratis gesprek met mij aan, zodat ik je alvast drie waardevolle tips en inzichten kan geven en met je kan meekijken wat jij kan doen om aan de bedriegerscirkel te ontsnappen. Want ook voor jou is dit mogelijk!
Ik ontmoet je graag!