Uitstellen. Iedereen doet het af en toe, veel mensen doen het regelmatig, en sommige mensen vaak.
'Ik heb nu geen zin.' 'Het is behoorlijk veel werk en daar heb ik nu geen tijd voor.' 'Ik heb eerst nog dat ene document nodig.' 'Ik heb er gewoon een hekel aan.'
We hebben allerlei redenen om nog maar even niet te beginnen.
'Eerst even een wasje in de machine doen.' 'Mijn leidinggevende vroeg of ik even een overzichtje wou maken, dat moet eerst.' 'Ik maak alvast het titelblad, dan hoef ik dat niet meer te doen.' 'Ná de lunch, dan begin ik eraan.' 'Ik kan me vandaag niet zo goed concentreren, dus het komt niet zo goed uit.' 'Ik ben nou eenmaal een uitsteller.'
We hebben allerlei smoesjes om nog maar even niet te beginnen.
Waarschijnlijk ken je ook alle tips die gegeven worden om het uitstellen aan te pakken. Want googlen op 'stoppen met uitstellen' is tenslotte een prachtig excuus om je werk nog even in de la te laten liggen, nietwaar?
Ik noem even een paar van die tips:
stel jezelf een beloning in het vooruitzicht
maak een planning en hou je daaraan
haal alles weg wat je kan afleiden
begin de dag met het vervelendste werkje van je to-do lijst
vervang het woord 'moeten' in de zin 'ik moet nu eindelijk eens aan die klus beginnen' door 'willen' of 'ervoor kiezen'.
stop met denken, gewoon beginnen
werk in tijdsblokken van 20 minuten
breek je taak op in kleinere stukken
Prima tips. Echt waar. En ik denk dat ze voor bepaalde taken echt toppie zullen werken. Als je het klantenbestand moet bijwerken, bijvoorbeeld. Of als je de garage wilt opruimen.
Maar ik weet niet of de tips ook zo effectief zijn als je eigenlijk aan dat lastige verslag moet beginnen. Of als nu eindelijk dat adviesrapport eens geschreven moet worden.
Vooral de taken die complexer zijn en waarvan we denken dat het lastig gaat worden
liggen vaak langer in de onderste la. En dan al helemaal de taken waar andere mensen naar gaan kijken. De verslagen die beoordeeld gaan worden, de rapporten die besproken gaan worden, de stukken die naar het management gaan, je weet wel wat ik bedoel.
Dat zijn vaak de dingen die we het langste uitstellen en waar we een ongemakkelijk, ongerust en ontevreden gevoel over hebben als ze ingeleverd zijn. Had er niet toch nog een paragraaf bij gemoeten? Is dit onderwerp wel genoeg uitgediept? Ben ik niets belangrijks vergeten? Staan er geen spel-of tikfouten in? Is dit wel wat ze verwachten? Heb ik geen onzin zitten uitkramen?
En dit is vaak precies de reden waaróm we deze taken uitstellen. We zijn bang voor het oordeel van de anderen, bang dat we niet aan de verwachtingen voldoen, bang om door de mand te vallen, bang dat ze zien dat we het ook niet allemaal goed weten, bang dat het niet goed genoeg is...
Bang dat wijzelf niet goed genoeg zijn.
Als je bijna tegen de deadline aan zit zul je waarschijnlijk toch eens gaan beginnen. Net als Francien, die een rapport moest schrijven over beveiliging of veiligheid in weet ik veel. Iets belangrijks in ieder geval, en het zou besproken worden in een of andere taskforce.
Wéken had ze het voor zich uitgeschoven. Maar ze had er iedere dag aan gedacht. En de knoop in haar maag was steeds groter geworden. Als ze 's avonds in bed lag, nam ze zich heilig voor: 'Morgen ga ik er echt aan beginnen!' Maar aan het einde van de dag stond het nog steeds op haar to do-lijst en had ze de hele dag met zo'n vaag stressgevoel rondgelopen. Tot haar leidinggevende kwam vragen of het al af was. Het rapport moest naar alle taskforce-leden gestuurd worden en die moesten natuurlijk ook nog tijd hebben om het te lezen. Toen moest ze wel.
Úren van haar eigen tijd heeft ze er ingestoken. Ze heeft zich een slag in de rondte gewerkt en uiteindelijk iets geproduceerd dat ze in kon leveren.
En weet je wat nou zo grappig is? Omdat ze veel te laat was begonnen en het min of meer had moeten afraffelen, heeft ze voor zichzelf een excuus gecreëerd. Als er nou kritiek komt op het stuk, dan kan ze zeggen: 'Ik heb het zo druk gehad, ik kon er pas een paar dagen geleden aan beginnen.'
En dan ligt het dus niet aan haar of haar kwaliteiten als het rapport niet goed genoeg is, maar aan het feit dat ze er te weinig tijd aan heeft kunnen besteden.
Dit uitstelgedrag is trouwens één van de vormen van 'verborgen perfectionisme'. Francien vond dat haar rapport perfect moest zijn. Er mochten geen fouten in zitten, het moest slim en doordacht zijn en megavolledig. En zeg nou zelf, als jouw werk aan die eisen moest voldoen, zou je er ook niet graag aan beginnen, toch? Ik in ieder geval niet. Als ik zou vinden dat mijn blogs perfect moesten zijn, slim, doordacht en volledig? Dan denk ik niet dat je dit nu zou lezen. Ik zou het niet alleen uitstellen, ik zou er sowieso helemaal niet aan beginnen!
Het is duidelijk dat je in dit soort situaties helemaal niets hebt aan de tips die je zo ijverig had gegoogled, hoe zinvol ze ook klinken. Je zult moeten gaan kijken naar die angst en dáár iets aan doen.
Wil je daar eens met mij over doorpraten? Dat kan! Neem gerust contact met me op voor een gratis gesprek.
En die tips? Lekker gebruiken als je je e-mailaccount wilt gaan opschonen. Hoewel dat natuurlijk ook altijd morgen nog kan...