We zitten samen te dromen, mijn cliënt en ik. We dromen over hoe het zou zijn om te leven met zelfvertrouwen, zonder twijfel aan jezelf. Hoe het is om je niets aan te trekken van de mening van anderen en je niet meer bang bent om door de mand te vallen. Wat er zou veranderen als je niet meer perfectionistisch zou zijn.
Er ontstaat een prachtige wereld voor onze ogen.
Ik vraag: 'Wat zou je doen dat je nu niet doet?' Het antwoord komt zonder er lang over na te denken. 'Meer sportief bezig zijn!'
Nu is dit niet gelijk het eerste antwoord waar ik aan zou denken. Wat heeft sporten te maken met zelfvertrouwen? Tot ik haar uitleg hoor.
In haar jeugd was er nogal eens een keer iets misgegaan. Zij was het kind dat altijd van het klimrek stortte, over alle steentjes struikelde, zich tegen iedere hoek stootte, overal tegenop liep en altijd wel ergens een kras, bult, snee of blauwe plek had. Ze was min of meer struikelend opgegroeid, zal ik maar zeggen.
Talloze keren had haar moeder tegen haar gezegd dat ze voorzichtig moest zijn, ergens maar niet aan moest beginnen, want het zou zeker weer misgaan. Dan zou ze wéér gewond zijn of pijn hebben. 'Je bent nou eenmaal motorisch niet zo handig!'
Als iets maar vaak genoeg tegen je gezegd wordt, ga je het vanzelf geloven. Dus ze was er nu zelf ook van overtuigd dat ze motorisch wat 'uitdagingen' had en niet sportief aangelegd was. Ze voelde zich onzeker als het ging om sportactiviteiten, want 'dat is nou eenmaal niets voor mij'. Met als gevolg dat ze er niet eens meer aan begon. Zelfs niet als het haar best wel leuk leek.
Het verhaal dat ze zichzelf was gaan vertellen is: 'Ik ben nou eenmaal motorisch onhandig, dus sporten is niets voor mij.'
Iedereen doet dat. We vertellen onszelf allemaal verhalen, die dan weer doorklinken in de keuzes die we maken en de dingen die we doen.
Verhalen zoals 'Daar ben ik te oud voor.' , 'Ik ben niet creatief.', 'Als iets mij moeite kost, kan ik er beter mee stoppen.' of 'Het is heel belangrijk om aan verwachtingen te voldoen.'
Vaak zijn deze verhalen door ervaringen van vroeger geschreven.
Als je bijvoorbeeld van je moeder hebt geleerd om heel voorzichtig te zijn en goed op te letten want het kan altijd misgaan, zul je als volwassene eerder geneigd zijn om veilige keuzes te maken, geen risico te nemen, niets aan het toeval over te laten en altijd een plan B en C achter de hand te hebben. Je hebt geleerd om jezelf het verhaal te vertellen: 'Ik moet altijd op alles voorbereid zijn en risico's zien te vermijden.'
Daar is op zich niets mis mee, maar is dat wie je werkelijk bent of hoe je zelf wilt leven? Is dit jouw angst of is dit een angst die je van je ouders hebt overgenomen?
Als je jezelf als kind door de omstandigheden hebt aangeleerd om onzichtbaar te zijn en niet op te vallen, past dat misschien nu niet meer bij wat jij wilt bereiken. Je oude verhaal 'Ik kan beter zorgen dat ik niet opval, dan gebeurt er ook niets vervelends.' voldoet niet meer in je volwassen leven en is waarschijnlijk ook niet (meer) waar.
Toch zijn het die oude verhalen waar we ons nu nog door laten leiden.
Stel je voor dat jij jezelf vertelt dat je niet aan de verwachting van anderen voldoet. Dan zal je ieder compliment afwimpelen ('Het stelde niet zoveel voor, dat had iedereen gekund.') en je grote en kleine successen toeschrijven aan de omstandigheden ('Alles zat mee, ik heb geluk gehad.') of aan anderen ('We hadden zo'n goed team.'). Allemaal om je verhaal kloppend te maken.
Het kwam zo uit dat mijn cliënt op een mooie zondag werd uitgenodigd om mee te gaan mountainbiken. En tot haar eigen grote verbazing was ze niet tegen een boom geknald, was ze niet in de modder gevallen, was de fiets aan het einde van de rit nog helemaal heel en had ze een hele leuke middag gehad. Hoezo, niet sportief?
Het verhaal dat ze zichzelf al die jaren had verteld bleek niet (meer) te kloppen. Dat mountainbiken smaakte naar meer.
Welke verhalen vertel jij jezelf? Dat het niet lukt, dat het moeilijk is? Dat je niet goed genoeg bent, dat je niet aan de verwachtingen voldoet? Dat het perfect moet?
Als je je bewust wordt van de verhalen die je jezelf vertelt, kun je kiezen hoe je daarmee om wilt gaan. Wil je ernaar luisteren? Ernaar handelen?
Misschien is het tijd voor een nieuw verhaal. Een verhaal dat past bij wie je nu bent en bij de keuzes die je nu wilt maken in je leven. Een verhaal dat je dichter bij je doel brengt.
Welke oude verhalen wil jij loslaten?
Wil je me dat laten weten? Ik hoor het graag van je!