"Perfectionisme heeft me juist heel veel gebracht. Het heeft ervoor gezorgd dat ik bereikt heb waar ik nu ben. Ik wil dat helemaal niet loslaten, ik vind het juist één van mijn beste eigenschappen!"
Dit zijn reacties die ik regelmatig krijg als ik met iemand praat over het loslaten van je perfectionisme. Snap ik helemaal, en in sommige gevallen kan ik het ook nog met iemand eens zijn. Ik denk namelijk dat perfectionisme prima is als je er op een bepaalde manier mee omgaat. Perfectionisme kan je veel goeds brengen als je het combineert met doorzettingsvermogen, én als je goed kunt relativeren, én als je niet teveel stress ervaart én als je drijfveer niet angst voor kritiek is of angst om afgewezen te worden, maar een sterke behoefte om aan je eigen verwachtingen te voldoen. Let op, het gaat hier over en-en, niet over of-of. Als het je lukt om op deze manier met perfectionisme om te gaan, dan zou ik zeggen: vooral doorgaan! (Denk hier even een Brits accent bij, en je ziet Barry Stevens voor je...)
Een definitie die in psychologisch onderzoek gebruikt wordt, luidt: 'Perfectionisme is een combinatie van excessief hoge persoonlijke normen en waarden, en overdreven kritische zelfevaluaties.'
Als je deze definitie zou aanhouden, zijn de mensen die aan al die voorwaarden voldoen die ik hierboven heb beschreven eigenlijk helemaal niet perfectionistisch, maar die discussie laat ik graag aan me voorbijgaan.
Als ik het heb over perfectionisme, dan heb ik het over het perfectionisme uit de bovenstaande definitie. De definitie waarin alles té is. Té hoge normen en waarden, té hoge eisen, té hoge lat, té kritisch op jezelf. Het perfectionisme dat dan ook té veel tijd kost, té veel stress en té weinig tevredenheid geeft, en té vaak angst voor kritiek of afwijzing.
Dat zou je wel willen loslaten, toch?
Vind jij dat ook altijd zo verraderlijk simpel klinken: 'Je moet het gewoon loslaten.'? Ik weet nooit zo goed wat ik daarmee moet. Het is veel makkelijker gezegd dan gedaan. Want we hebben het hier wel over een patroon dat al ik weet niet hoelang bestaat. En het is niet alsof je op een knop kunt drukken en dat je perfectionisme dan als een soort torpedo van je af schiet. Of alsof je een touw losknoopt en het als zand uit de zandzak van je luchtballon stroomt. Was het maar zo simpel.
En zo simpel is het natuurlijk ook niet. Ik geef eerlijk toe, ik zeg het ook weleens, dat je je perfectionisme moet loslaten. Maar dat is vooral omdat ik wel weet hoe je dat kunt aanpakken en wat er allemaal voor nodig is. Ik heb het zelf gedaan en ik heb het al aan veel mensen geleerd.
Ik weet dus ook dat het niet één enkel dingetje is dat je anders moet gaan doen. Of dat je er bent met een simpele tip die je vindt op Google. Of tien simpele tips, wat dat betreft.
Ik heb niet voor niets regelmatig een masterclass gegeven over het loslaten van je perfectionisme met maar liefst vijf stappen. En dat zijn dan ook nog best bewerkelijke stappen. Of diepgaand, hoe je het maar noemen wilt.
Wil je een tip horen die je niet zo gauw tegenkomt op Google? Hij is niet simpel, of snel, of de alles-in-één oplossing. Maar het is wel een goeie.
Als je je nou eens niet richt op datgene dat je bereiken wilt, op je einddoel, maar juist op de weg die je moet afleggen om er te komen? Niet blijven staren naar de lat, met het wanhopige gevoel dat die nog te ver weg lijkt en dat je hem vast nooit gaat bereiken.
Kijk om je heen. Richt je op de verschillende manieren om je doel te bereiken. Spreek je creativiteit aan, durf te proberen. Heb oog voor de kansen en mogelijkheden die je tegenkomt op je weg. Ideeën, signalen of input van anderen die jou kunnen helpen op weg naar je doel.
Als je meer gaat focussen op het proces in plaats van uitsluitend op het resultaat, wordt het perfectionisme, min of meer vanzelf, een stukje minder. En weet je wat het leuke is? Op deze manier wordt het resultaat nog beter ook.
Minder perfectionistisch, beter resultaat. Wat wil je nog meer?
Kom, we gaan allemaal loslaten...
Heb jij ook een goede tip om je perfectionisme los te laten die je niet zo gauw op Google vindt? Ik laat me graag inspireren!